"Sprytne rączki mamy więc je używamy"
,, Sprytne rączki mamy, więc je używamy ’’
Terapia ręki odgrywa istotną rolę w kontekście wspierania dziecka w rozwoju. Obserwacje wszelkich nieprawidłowości na wczesnym etapie dają szansę na możliwość zapobiegania głębszym zaburzeniom i utrwalaniu złych nawyków. Ręce już od początku życia dziecka pełnią ogromną rolę w procesie poznawczym, dzięki nim na wczesnym etapie życia dziecko dotyka, manipuluje, chwyta, co prowadzi do zdobywania wiedzy o otaczającym świecie. Pozbawione tej możliwości nie mają szans na prawidłowy rozwój. Podobnie ręce pełnią olbrzymią rolę w samoobsłudze, która daje możliwość bycia samodzielnym i niezależnym od innych osób. Jednocześnie wykonywanie czynności samoobsługowych wpływa na rozwój motoryki małej, co ma bezpośrednie przełożenie na opanowywanie umiejętności szkolnych, szczególnie w zakresie techniki pisania. Ręka jest wyspecjalizowanym narządem odpowiedzialnym za większość funkcji, co oznacza, że jej sprawność decyduje o poziomie funkcjonowania każdego człowieka. To dzięki korze mózgowej i niezwykle skomplikowanemu mechanizmowi nerwowemu, możliwe jest zapoczątkowanie ruchu, kontrola jego trwałości, koordynacja i możliwość płynnego zakończenia ruchu. Program Terapii Ręki ma na celu usprawnianie tzw. małej motoryki, czyli precyzyjnych ruchów dłoni i palców, jak również dostarczania wrażeń dotykowych i poznawania dzięki nim różnych kształtów i struktur materiałów oraz nabywanie umiejętności ich rozróżniania. W programie wykorzystuje się ćwiczenia i zabawy mające rozwinąć sprawność ruchową całej ręki dziecka, sprawność manipulacyjną dłoni, umiejętność chwytu, oraz koordynację pomiędzy dłońmi. Zatem terapia ręki jest istotna z uwagi na funkcjonowanie dziecka zarówno w sferze poznawczej, jak również emocjonalno-społecznej.
I Informacje o programie
Program „Sprytne rączki mamy i je używamy ” został przygotowany z myślą o dzieciach w wieku przedszkolnym, które przejawiają trudności w czynnościach samoobsługowych, mają obniżone lub podwyższone napięcia w obrębie kończyn górnych, posiadają trudności z koordynacją obu rąk. Niechętnie podejmują czynności kolorowania, rysowania. Posiadają zalecenia do ćwiczeń manualnych, grafomotorycznych czy też terapii pedagogicznej z elementami terapii ręki.
Program realizowany będzie w wymiarze 30 minut 2 razy w miesiącu.
II Cele programu
Głównym celem programu jest osiągnięcie sprawności manualnej i grafomotorycznej. Posługiwanie się narzędziem pisarskim oraz poprawa w zakresie samoobsługi, oczywiście na miarę możliwości każdego dziecka.
Cele szczegółowe:
- rozwijanie sprawności ruchowej
- przekraczanie linii środka
- usprawnianie precyzyjnych ruchów dłoni i palców
- dostarczanie wrażeń dotykowych
- praca nad koordynacją pomiędzy dłońmi
- usprawnianie koncentracji uwagi
- doskonalenie w zakresie technik szkolnych: pisanie, wycinanie
- wspomaganie utrzymania prawidłowej postawy
- poprawa koordynacji wzrokowo-ruchowej
- budowanie poczucia pewności siebie
Program obejmuje ćwiczenia.
Kierunek rozwoju kolejność wykonywania ćwiczeń
Mięśnie posturalne
Ruchy całego ramienia ( zabawy rozruchowe )
Ruchy od łokcia ( zabawy manualne )
Ruchy od nadgarstka ( zabawy manipulacyjne )
Ruchy palców
III Realizacja treści programowych
- ćwiczenia wzmacniające mięśnie posturalne.
W leżeniu na plecach toczenie piłki pod pośladkami, toczenie piłki po kolanach, podnoszenie piłki stopami i podawanie jej za głowę
W leżeniu na brzuchu podawanie piłki w parach, podnoszenie ciężkiej piłki W siadzie podawanie piłki stopami - ćwiczenia na podwieszeniach
Rzuty do celu w różnych pozycjach ciała, do tarczy, do pudełka lub hula-hop wieszanie prania, łowienie rybek
- ćwiczenia z wykorzystaniem deskorolki
Podciąganie się na linie w leżeniu na brzuchu, w leżeniu na plecach, w klęku, transport zabawek lub ciągnięcie ciężarów na deskorolce, jeżdżenie i zbieranie zabawek z podłogi i rzut do celu
- ćwiczenia proprocepcja czucie głębokie pchanie ciężarów, przepychanie ściany, przepychanie się kciukami, przeciąganie liny, rozciąganie gumy, rozciąganie slime-ów zabawa gumkami recepturkami
- ćwiczenia z wykorzystaniem deski rotacyjnej dziecko kręci się na desce i wrzuca do pudełka przedmioty
- ćwiczenia wzmacniające mięśnie obręczy barkowej rzucanie do siebie w parze, w leżeniu na brzuchu, w leżeniu na plecach turlanie do siebie pod ugiętymi kolanami, podnoszenie, rzucanie
- trening naprzemiennych ruchów ciała i przekraczanie osi ciała
- ćwiczenia manualne
- zbieranie dwoma palcami ziarenek ryżu
- zbieranie ziarenek pęsetą
- zabawy spinaczami do bielizny
- ćwiczenia plastyczne z wykorzystaniem różnych technik przekładanie drobnych przedmiotów z ręki do ręki
- nawlekanie koralików
- nawijanie sznurka na przedmiotach
- zakręcanie i odkręcanie nakrętek na butelkach
- ugniatanie papierowych kul z gazet
- zwijanie kuleczek z bibuły
- lepienie z plasteliny
- zabawy paluszkowe
- ćwiczenia relaksacyjne
IV Formy, metody, środki
Metody:
- gry i zabawy terapeutyczne z zakresu terapii ręki
- gry i zabawy ruchowe
- aktywizujące
Formy:
- indywidualna
- grupowa
Środki dydaktyczne:
- materiały biurowe i papiernicze, plastyczne
- przybory do ćwiczeń gimnastycznych (materace, piłki, woreczki, skakanki, hula-hop,
- gry terapeutyczne i edukacyjne