Zabawy ruchowe a rozwój mowy dziecka
ZABAWY RUCHOWE A ROZWÓJ MOWY DZIECKA
Z rozwojem mowy dziecka ściśle związany jest rozwój motoryczny. Bardzo ważną rolę odgrywają ćwiczenia związane z ruchami całego ciała ( motoryka duża) oraz motoryką precyzyjną ( tak zwana motoryka mała). Chciałabym zaproponować zabawy ruchowe rozwijające orientację w schemacie własnego ciała, poczucie rytmu oraz koordynację wzrokowo – słuchowo – ruchową. Ruchy całego ciała stymulują te obszary mózgu, które są odpowiedzialne za mowę. Dlatego wykorzystujmy wolny czas na zabawy ruchowe takie jak: bieganie, skakanie, jazdę na rowerze, hulajnodze, skakanie przez skakankę, czworakowanie. Warto też wspólnie z dzieckiem wykonywać czynności domowe – ścieranie kurzu, zamiatanie podłogi; albo ćwiczyć samodzielność dziecka podczas samoobsługi.
Zabawy ruchowe
„Kręgle”
Do zabawy możemy wykorzystać plastikowe butelki z wodą. Ustawiamy je po jednej stronie pomieszczenia, dziecko i osoby uczestniczące w zabawie stoją po drugiej stronie. Dziecko otrzymuje piłeczkę, którą toczy po podłodze tak, aby przewróciła butelki. Zwycięża ten, kto przewróci najwięcej butelek.
„Koszykówka”
Osoba dorosła ustawia na stołeczku kosz na śmieci. Dziecko wyrabia kulki z gazet i ćwiczy rzuty do kosza. Najpierw z małej odległości, a potem rzuca papierowe piłki z daleka.
„Wyścig”
Do zabawy potrzebna będzie piłka . Dziecko porusza się na czworakach, popychając przed sobą piłkę głową, czołem, nosem, brodą. Podczas przemieszczania się można mierzyć czas z jakim dziecko pokonuje wyznaczoną trasę.
„ Pajacyki”
Dziecko skacze jak pajacyk, naśladując ruchy rodzica: stoi z uniesionymi rękoma, wykonuje podskok z jednoczesnym klaśnięciem i rozłożeniem nóg w rozkrok, następnie podskakuje z jednoczesnym opuszczeniem rąk i złączeniem nóg.
Zabawa ruchowo – oddechowa
„Rączki w górę”
Dziecko stoi. Osoba dorosła demonstruje ruchy połączone z prawidłowym oddychaniem, dziecko je powtarza.
Rączki w górę, (wdech nosem)
rączki w dół (wydech ustami)
i zginamy ciałko w pół. (skłon)
Nóżka – raz, ( noga do przodu)
nóżka – dwa, ( druga noga do przodu)
jaka frajda, na sto dwa. (podskoki)
Zabawa rytmiczno – ruchowa
Śpiewanie piosenki i jednoczesne pokazywanie:
Głowa – ramiona – kolana - pięty
kolana – pięty
kolana – pięty
głowa – ramiona – kolana – pięty
oczy – uszy – usta – nos.
Recytacja wierszy i ilustracja ruchem jego treści:
Małe rączki się spotkały
i palcami przywitały,
( palce lewej i prawej dłoni łączymy opuszkami)
opuszkami całowały:
( opuszkami dotykamy palców)
cmok, cmok, cmok!
(posyłamy całuski zaokrąglonymi wargami)
Klaskać głośno to nie sztuka.
( klaszczemy)
Palec, palec cicho stuka.
( uderzamy o siebie palcami wskazującymi)
Zabawa słuchowo – ruchowa
Osoba dorosła siedzi naprzeciwko dziecka. Następnie łapie się za nos i mówi „nos”, a wtedy dziecko także chwyta się za nos. Potem rodzic dotyka uszu i mówi „oczy”. Dziecko powinno wskazać na swoje oczy, mimo że dorosły złapał się za uszy. Dziecko zawsze wskazuje to, co nazywa rodzic, a nie to, co dla zmylenia pokazuje.
Ćwiczenie sprawności ręki:
„Korale dla mamy”
Dziecko robi korale dla mamy, nawlekając na sznurówkę kolorowy makaron.
Ćwiczenia ogólnorozwojowe:
-
Rozkładamy skakankę na podłodze, dziecko idzie jej śladem;
-
Wykonywanie ruchów naprzemiennych: dotknij lewym łokciem prawego kolana; dotknij prawym łokciem lewego kolana.
Zabawa w „Dyrygenta”
Rodzic wykonuje kilka ruchów np.; klaszcze 2 razy, 1 tupnie nogą, 1 podskoczy. Zadaniem dziecka jest odtworzenie sekwencji ruchów. Można wymyślać różne kombinacje ruchów. Ważna jest zamiana ról i umożliwienie dziecku bycia „dyrygentem”.
Literatura:
Michalak – Widera I. Węsierska K. Będę Wielkim Mówcą. Wydawca Unikat 2, Katowice 2009
Bryła M. Muszyńska A. Wędrówka Języczka – Podróżniczka w świat mowy. Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk 2017
Minczakiewicz E.M. Rysowane wierszyki i zagadki w rozwijaniu aktywności dialogowo – komunikacyjnej i zabawowej u małych dzieci. Kraków 2007, Oficyna Wydawnicza „Impuls”
Jackowska A. Langowska M. Szcześniak B. (oprac.). 100 zabaw dla dzieci 3-letnich. Wrocław: Siedmioróg 2009